در شهری پرجنبوجوش مانند استانبول، جایی که تاریخ باستانی در کنار زندگی مدرن بهزیبایی درهمآمیخته است، میدان تقسیم و خیابان استقلال نمادهایی پرقدرت از فرهنگ، سیاست و زندگی روزمره به شمار میآیند. این منطقه که بهعنوان قلب فرهنگی استانبول شناخته میشود، شاهد انقلابات، جشنها و دگرگونیهای بسیاری در طول دههها بوده است. چه نخستین بار باشد که به استانبول سفر میکنید و چه بار چندم، آشنایی با تاریخچه میدان تقسیم و خیابان استقلال، معنا و عمق تازهای به سفر شما میبخشد.
میدان تقسیم کجاست و چه اهمیتی دارد؟
میدان تقسیم (Taksim Meydanı) در منطقه بیاوغلو و در بخش اروپایی استانبول واقع شده است. این میدان نهتنها یک مرکز پررفتوآمد شهری است، بلکه نقطهای تاریخی محسوب میشود که تأثیر بسزایی در شکلگیری زندگی اجتماعی و سیاسی ترکیه مدرن داشته است.
ریشه نام “تقسیم”
واژه “تقسیم” در زبان ترکی عثمانی به معنی “توزیع” یا “پخش” است. در دوران عثمانی، این مکان جایی بود که آبهای جاری از جنگل بلگراد جمعآوری شده و به دیگر نقاط شهر توزیع میشدند. مخزن سنگی آب (تکسیم ماکسِمی) که در قرن هجدهم ساخته شده، هنوز در این میدان باقیمانده و یادآور این عملکرد تاریخی است.
دگرگونیهای میدان تقسیم
در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، منطقه تقسیم رنگ و بویی اروپایی به خود گرفت. با تأسیس جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳، این میدان به نمادی از اتحاد ملی و بروز احساسات مدنی بدل شد.
مهمترین ویژگیهای میدان تقسیم:
-
بنای یادبود جمهوری (Cumhuriyet Anıtı): این تندیس معروف در سال ۱۹۲۸ ساخته شد و بنیانگذار جمهوری ترکیه، مصطفی کمال آتاتورک را به تصویر میکشد.
-
محل رویدادهای فرهنگی و اعتراضات: میدان تقسیم در طول سالها میزبان مراسم مختلفی مانند جشنهای سال نو، کنسرتها، تجمعات سیاسی و رویدادهایی چون اعتراضات پارک گزی در سال ۲۰۱۳ بوده است.
-
مرکز حملونقل و دیدار: امروزه، این میدان به یکی از قطبهای مهم حملونقل و مکان قرارهای اجتماعی در استانبول تبدیل شده است.
خیابان استقلال؛ سفری در دل تاریخ
خیابان استقلال (Istiklal Caddesi) که از میدان تقسیم آغاز شده و تا برج گالاتا امتداد دارد، یکی از مشهورترین خیابانهای پیادهروی استانبول بهشمار میرود. این خیابان تاریخی با بیش از ۱.۴ کیلومتر طول، مملو از ساختمانهای قرن نوزدهمی، معماری اروپایی، گالریهای هنری، کتابفروشیها، بوتیکها و کافهها است.
نگاهی کوتاه به تاریخ خیابان استقلال
-
دوران عثمانی: در اواخر دوران عثمانی، این خیابان با نام Grand Rue de Péra شناخته میشد و میزبان سفارتخانهها، کلیساها و خانوادههای مهاجر (لِوانتینی) بود. تنوع فرهنگی این منطقه با حضور فرانسویها، ایتالیاییها، ارامنه، یونانیها و یهودیان جلوهای بینالمللی به آن بخشیده بود.
-
دوران جمهوری: پس از تشکیل جمهوری ترکیه، این خیابان به افتخار جنگ استقلال ترکیه، به “استقلال” تغییر نام داد.
-
دوران معاصر: با وجود افت و خیزهایی در دهههای ۱۹۸۰ و ۹۰، امروزه با بازسازیها و احیای بناها، این خیابان دوباره به یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری استانبول تبدیل شده است.
تراموای نوستالژیک؛ نماد خیابان استقلال
یکی از نمادهای دوستداشتنی خیابان استقلال، تراموای قرمز رنگ نوستالژیکی است که از میدان تقسیم تا میدان تونل حرکت میکند. این تراموا تنها وسیلهای برای حملونقل نیست، بلکه یادگاری از گذشته، سوژهای محبوب برای عکاسی و تجربهای فراموشنشدنی برای لمس فضای تاریخی استانبول است.
فرهنگ، غذا و زندگی در خیابان استقلال
خیابان استقلال فقط یک خیابان نیست — موزهای زنده از روح استانبول است. هر روز میتوانید در آن شاهد موارد زیر باشید:
-
نوازندگان خیابانی و اجراهای زنده
-
نمایشگاههای هنری و سالنهای سینما
-
کلیساها و کنیسههایی همچون کلیسای سنت آنتوان و کنیسه نِوه شالوم
-
مراکز فرهنگی مانند مرکز فرهنگی آتاتورک (AKM) و پاساژ تاریخی چیچک
و البته، برای علاقهمندان به غذا، این خیابان بهشت خوشمزهایست! از غذاهای خیابانی ترک گرفته تا رستورانهای بینالمللی، همهچیز در اینجا پیدا میشود.
سخن پایانی: در دل تاریخ قدم بزنید
میدان تقسیم و خیابان استقلال، فقط مکانهایی برای بازدید نیستند — اینها فضاهایی برای لمس، قدمزدن، چشیدن و تأمل هستند. هر قدمی که برمیدارید، شما را در دل لایههای تاریخی استانبول، از شکوه عثمانی تا تجدد جمهوری و زندگی مدرن امروزی میبرد.
و اگر در این مسیر پرجنبوجوش قدم میزنید، خوشحال میشویم شما را در رستوران شَمسه، واقع در شماره ۱۷۹، طبقه B1، بیاوغلو میزبانی کنیم. اینجا نهتنها طعم اصیل ایران را میچشید، بلکه تجربهای متفاوت از یک رستوران ایرانی در استانبول خواهید داشت.
ما با افتخار بهترین غذای ایرانی در استانبول را در فضایی گرم و صمیمی با دکوراسیون اصیل ایرانی سرو میکنیم. چه ایرانی باشید و دلتان برای مزههای وطن تنگ شده باشد، و چه گردشگری که به دنبال طعمهای تازه است، شمسه مقصدی فراموشنشدنی برای شما خواهد بود.